ضد عفونی فاضلاب شهری

هدف کلی از تصفیه فاضلاب شهری (تصفیه فاضلاب بهداشتی و انسانی) حذف مواد آلاینده موجود در پساب محیط های مسکونی و تجاری است که منجر به به بالا بردن کیفیت فاضلاب می گردد و نه تنها تاثیر بسیار زیادی بر حفاظت از محیط زیست خواهد داشت بلکه می توان این فاضلاب تصفیه شده را برای مصارف شستشو، کشاورزی و باغبانی درآنها مورد استفاده قرار داد. مراحل تصفیه فاضلاب به صورت کلی به شرح زیر است:  

مرحله اول: آشغالگیری
یکی از مهم ترین و اصلی ترین مراحل تصفیه فاضلاب شهری حدف مواد جامد معلق بزرگ می باشد که عدم توجه به آن در نهایت منجر به آسیب وارد شدن به تجهیزات مختلف از قبیل پمپ ها می گردد.

مرحله دوم: دانه گیری
آشغالگیرها قادر به جمع آوری مواد جامد با اندازه های نسبتا بزرگ را دارا می باشد و ذرات و دانه های شن و ماسه براحتی از آنها عبور می کنند. با توجه به تاثیر منفی این ذرات بر پمپ و سایر دستگاه ها و خطوط انتقال فاضلاب، لازم است از طریق حوضچه های دانه گیر (که در مسیر انتقال فاضلاب طراحی و پیاده سازی میشوند) حذف گردند.

مرحله سوم: ته نشینی
برای این منظور حوضچه یا مخازن ته نشینی پیاده سازی میشود که با گذر زمان به ذرات فرصت می دهد تا در کف استخر ته نشین شوند. پس از ته نشین شدن این ذرات که تقریبا 70 درصد از ذرات معلق در فاضلاب می باشند، به روش های مختلف باید لجن های کف استخر تخلیه گردند.

مرحله چهارم: حذف مواد بیولوژیکی
 تا اینجا تمام مراحل طی شده با هدف حذف مواد و ذرات جامد و معلق بوده و تاثیری بر کیفیت فاضلاب از نظر میزان باکتری و  میکروارگانیسم ها در آن ندارند. در این مرحله باکتری ها و میکروارگانیسم ها با روش های بیولوژیکی مانند پاتوژن ها و مواد  از بین میروند.  از جمله این روش ها می توان به روش لجن فعال، روش لجن فعال با هوادهی گسترده و روش بستر لجن هوازی اشاره نمود.

مرحله پنجم: تصفیه شیمیایی
فرآیند ضدعفونی و گندزدایی، بخشی جدایی ناپذیر از روند تصفیه فاضلاب است زیرا فاضلاب تصفیه شده بعدا از طریق آبراه های محلی در محیط زیست رها می شود و در صنایع، آبیاری مزارع، آبیاری درختان شهری،  شستشو و … مورد استفاده قرار می گیرد. علیرغم حذف باکتری ها و میکروارگانیسم ها در مرحله چهارم ، هنوز آلاینده ها آلی و معدنی مختلفی مانند پاک کننده ها و سموم کشاورزی، مواد معدنی مانند کلسیم و سدیم ممکن است در فاضلاب موجود باشد که بخاطر تاثیرات منفی بر محیط زیست، لازم است قبل از خروج از تصفیه خانه  به صورت شیمیایی حذف گردند. در این روش معمولا ، فاضلاب باید حداقل به مدت 20 الی 25 دقیقه در مخازنی که حاوی مخلوطی از کلر و هیپوکلریت سدیم هستند، قرار بگیرد تا ضدعفونی و گندزدایی شود.

اما سیستم کلر زنی در تصفیه فاضلاب شهری دارای معایب بسیاری می باشند به عنوان مثال کلر باقیمانده در اثر ترکیب با مواد آلی موجود در آب ترکیباتی موسوم به تری هالومتان ها را تولید می کند که بیشتر متخصصان معتقدند که شستشوی بدن انسان با آب حاوی تری هالومتان ها  احتمال بروز سرطان را افزایش  میدهد و از طرف دیگر تماس کلر با پوست و موی انسان باعث ایجاد حساسیت، ریزش مو و مشکلات دیگر شود استنشاق گاز کلر برای ریه انسان مضر می باشد. هر چند کلرزنی باعث کشته شدن میکروارگانیزمهای موجود در آب می شود اما لاشه این میکرو ارگانیزمها در آب باقی می ماند و میتواند منشا آلودگی باشد.  و از همه مهمتر کلر باقیمانده در فاضلاب تصفیه شده که در آبیاری مزارع  استفاده میشود، با برهم زدن تعادل مواد مغذی موجود در خاک، ریشه گیاهان را سوزانده و منجر به مرگ محصولات می گردد و ضرری جبران ناپذیر به کشاورزان وارد می سازد.

ترمیکا در تصفیه فاضلاب شهری به مراتب بهتر از کلر عمل می کند، زیرا خاصیت گند زدایی اسید هیپو کلروس بیشتر از ین اسید کلر است و از طرف دیگر این اسید بوی فاضلاب را کاهش داده و درجه ی کدری فاضلاب را از بین میبرد و در نهایت پس از انجام ضدعفونی و گندزدایی آب و فاضلاب به آب و دی اکسید کربن تبدیل می شود در نتیجه آبی که پس از تصفیه در مصارف صنعتی ، کشاورزی و حتی شستشو به کار میرود فاقد مضرات ناشی از استفاده از کلر می باشد.